Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
Stare gwiazdy podwójne mogą dawać początek nowym planetom
9 lutego 2022, 13:27Jacques Kluska i jego zespół z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven (KU Leuven) znaleźli dowody wskazujące, że stare gwiazdy w układach podwójnych mogą tworzyć planety. Podczas prowadzonych w podczerwieni obserwacji naukowcy zauważyli 10 systemów, w których w dyskach protoplanetarnych prawdopodobnie uformowały się olbrzymie planety. Jeśli odkrycie się potwierdzi, będziemy musieli ponownie przemyśleć teorie dotyczące narodzin planet.
Teleskop Webba pokazał swoją moc. Niezwykła precyzja obserwacji
26 stycznia 2023, 10:39Naukowcy wykorzystali Teleskop Webba do zarejestrowania pierścieni Chariklo. To największy ze znanych nam centaurów, niewielkich ciał poruszających się po orbitach wokół Słońca pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna. Chariklo znajduje się za Saturnem, w odległości ok. 3,2 miliarda kilometrów od Ziemi. Ma 250 kilometrów średnicy, a w 2013 roku astronomowie korzystający z teleskopów naziemnych odkryli, że posiada system dwóch pierścieni.
Bliżej rozwiązania zagadki kosmicznych FRB. Magnetar może gwałtownie zmieniać prędkość
20 lutego 2024, 12:21Szybkie rozbłyski radiowe (FRB) to jedna z wielu tajemnic wszechświata, których nie potrafimy wyjaśnić. Trwają ułamki sekund i uwalniają tyle energii, ile Słońce produkuje w ciągu roku. Do niedawna wszystkie znane FRB pochodziły spoza naszej galaktyki. Dopiero w 2020 roku znaleziono pierwszy FRB wygenerowany w Drodze Mlecznej. Jego źródłem okazał się magnetar SGR 1935+2154. A 1,5 roku temu dwa urządzenia zarejestrowały kolejny FBR z tego magnetara. Jego analiza przyniosła wiele interesujących informacji, które przybliżają naukowców do rozwiązania zagadki szybkich rozbłysków radiowych.
Zbudowali przed Inkami
14 marca 2008, 11:01W Peru archeolodzy odkryli ruiny świątyni, którą najprawdopodobniej stworzyli ludzie mieszkający tu przed powstaniem imperium Inków. Obiekt sakralny leży na obrzeżach fortecy Sacsayhuaman. W 11 wyodrębnionych pomieszczeniach "przechowywano" mumie i podobizny bóstw. Prowadzi tu droga, a twórcy nie zapomnieli także o systemie irygacyjnym.
Pierwszy procesor z DirectX 11
3 czerwca 2009, 15:48Podczas konferencji prasowej w Tajpei AMD pokazało pierwszy procesor graficzny obsługujący DirectX 11. Urządzenie ma zadebiutować już pod koniec bieżącego roku.
Maglev w wersji spożywczej
24 czerwca 2010, 08:42Naukowcy znaleźli nowe zastosowanie dla lewitacji magnetycznej, zjawiska dobrze znanego konstruktorom i pasażerom kolei Maglev, gdzie tradycyjne tory zostały zastąpione układem elektromagnesów. Teraz przyszła kolej na czujniki do analizowania zawartości soli w wodzie bądź tłuszczu w pokarmach i napojach, m.in. serze, wodzie czy mleku (Journal of Agricultural and Food Chemistry).
Aborygeni to pierwsi astronomowie?
7 lutego 2011, 16:47Z pozoru kamienie znalezione w pobliżu Mount Rothwell - ok. 80 km na zachód od Melbourne - wyglądają jak niechlujny półokrąg. Wg naukowców z Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation (CSIRO), mogą one jednak stanowić dowód, że aborygeni byli pierwszymi na świecie astronomami, bo to, co tam widzimy, to prymitywny zegar słoneczny.
Zoomorficzne kopce z Peru
30 marca 2012, 09:12Indianie z Ameryki Północnej usypywali kopce w kształcie zwierząt. W Ohio znajdują się np. wielki wąż (Great Serpent Mound) czy aligator (Alligator Effigy Mound). W Ameryce Południowej zidentyfikowano niewiele takich obiektów, póki do akcji nie wkroczył emerytowany profesor antropologii z University of Missouri Robert Benfer. Na przybrzeżnych równinach Peru wskazał on liczne podobizny zwierząt.
Ryba gestykuluje, by zwerbować współpracowników
25 kwietnia 2013, 11:11Plectropomus pessuliferus marisrubri poluje, korzystając z pomocy 2 innych gatunków ryb: mureny olbrzymiej (Gymnothorax javanicus) i wargacza garbogłowego (Cheilinus undulatus). By współpraca przebiegała gładko i by było wiadomo, gdzie schowała się niedostępna dla P. p. marisrubri ofiara, zwierzę posługuje się gestami referencyjnymi. Przypomnijmy, że dotąd uważano, że podobne zachowania występują wyłącznie u człowieka, małp człekokształtnych i kruków.
